Rolnictwo

  Po uzyskaniu niepodległości państwowej rozpoczął się w Republice Tadżykistanu podział gruntów w rejonach górskich i podgórskich, a w latach ,1995-1997 podzielonych zostało 75.000 hektarów gruntu, co doprowadziło do lepszego zaopatrzenia ludności w żywność. W celu wydajniejszego użytkowania zasobów gruntowych i wodnych oraz w celu wzrostu produkcji rolnej został sporządzony stosowny dokument "O restrukturyzacji zakładów i organizacji rolniczych", dla realizacji celów którego uznano za wolne oferty publiczne i ustanowiono swobodę w ustalaniu cen na produkty rolne, co przyczyniło się do swobody wyboru oraz do wzrostu upraw tych produktów przez rolników. Przeprowadzona reforma sektora rolnego dała gospodarstwom rolnym wolność upraw wszelkiego rodzaju produktów rolnych oraz umożliwiła też ponowny zasiew na uwolnionych polach. Jednocześnie pozbycie się problemów z zadłużeniem pozwoliło farmom bawełny znacząco podnieść potencjał tego sektora. Przejście do nowych form stosunków gospodarczych, organizacja nowych modeli zarządzania oraz prywatyzacja majątków doprowadziły do całkowitej zmiany sektora rolnego. Należy nadmienić, iż w ostatnich latach przemysł agrarny - niezależnie od spowodowanych przez katastrofy naturalne szkód i oddziaływań czynników kryzysu - uznany został za niezbędnie stabilny i należy do jednego z najważniejszych sektorów gospodarki, które mają ogromny wkład w rozwój Tadżykistanu i stanowi średnio 18-21% produktu krajowego brutto. Jednakowoż koncepcyjne kwestie polityki agrarnej, łącznie z niepewnymi modelami rozwoju, nie zostały jeszcze rozwiązane. Słaby system bankowości, niedostatecznie rozwinięta struktura zaopatrzenia materiałowego i technicznego rolnictwa, brak mechanizmu subwencjonowania produkcji rolnej, nowy system przyznawania zleceń (obejmujący łączny zakres popytu i podaży) zgodnie z wielkością produkcji rolnej, brak wystarczającej infrastruktury do sprzedaży płodów rolnych oraz niekompletne ramy prawne osłabiły konieczne tempo rozwoju sektora rolnego. W szczególności niezbędne okazało się wypracowanie i ulepszenie systemu sprzedaży dla rynku agrarnego, taryfikacja cen importowanych produktów i systemy standaryzacji pod kątem produkcji i poziomu bezpieczeństwa płodów rolnych. Aby podnieść wydajność produkcji rolnej uchwalono program reform rolnictwa Republiki Tadżykistanu na lata 2012-2020. Program ten ma za zadanie ustalenie strategicznych kierunków i sposobów w celu zagwarantowania wysoce dochodowego i zorientowanego na export rolnictwa, które zakłada ogólną poprawę standardu życia mieszkańców wsi w Republice, osiągnięcie bezpieczeństwa wyżywienia państwa, jak również wzmocnienie swojej pozycji w regionalnym podziale pracy. Program ten bazuje na uchwalonych w Republice Tadżykistanu strategicznych dokumentach. Program ten uwzględnia zaistniałe w ostatnich latach znaczące zmiany w polityce makroekonomicznej i w socjoekonomicznej sytuacji sektora rolniczego, rosnące oddziaływania zachodzących na rynkach światowych procesów, jak też sytuację gospodarczą kraju w związku z globalnym kryzysem finansowym i gospodarczym. Wszystko to definiuje potrzebę analizy zdolności rolnictwa, konkretyzacji zadań, celów i kierunków polityki agrarnej, sformułowania uzasadnionych naukowo metod oraz prób pozbycia się poszczególnych problemów. Program ten bazuje za licznych założeniach, jak zapewnienie praw do ziemi i wody, zagwarantowanie "swobody wyboru upraw roślin" i regulacji rynkowej, jak też uczciwego i długofalowego zaopatrywania w płody rolne i usługi. Na podstawie tych założeń rolnicy potrzebują dostępu do środków finansowych oraz kredytów. Program ten ma za zadanie rozwiązać ten problem. Liczne organizacje pozarządowe przygotowały systemy przyznawania kredytów spółkom (mikroorganizacjom), które odniosły sukcesy i mogą być stawiane za przykład best-practice. Ów program przewiduje poszerzenie dostępu gospodarstwom rolnym do większej powierzchni ziemi, przez co podniosą się ich zdolności produkcyjne, ustabilizuje się sytuacja finansowa gospodarstw rolnych oraz zagwarantowane będą inwestycje z budżetu państwa. Program zmierza też do tego, by usunąć silny brak środków rolniczych oraz niewystarczające przygotowanie potrzebnych świadczeń i usług. Dostęp do wysokiej jakości nasion, nawozów i podstawowych chemikaliów, jak też lepszy dostęp do doradztwa w zakresie weterynarii i rolnictwa (ochrona roślin, zwalczanie szkodników i chorób roślin) przygotowane zostaną przez sektor prywatny, podczas gdy państwo ma za zadanie ustalić stosowne przepisy rynkowe oraz przejąć  odpowiedzialność za kontrolę jakości. W latach 2012-2019 przygotowano w ramach programów sektora 207 milionów Somoni z budżetu państwa oraz 840 milionów Somoni z uwzględnieniem zagranicznych inwestycji państwowych. W efekcie współpracy z odpowiedzialnymi urzędami przy wcielaniu celowych środków programu całkowita wartość płodów rolnych osiągnęła w 2019 roku 27,7 miliarda Somoni, to jest 9,1 miliarda Somoni więcej niż w roku 2012. Do dnia dzisiejszego moce przerobowe przemysłu rolniczego kraju przy zagwarantowaniu bezpieczeństwa wyżywienia Republiki nie są w pełni wykorzystywane. Rząd  Republiki podejmuje w dalszym ciągu konkretne starania oraz wykorzystuje efektywnie wszystkie możliwości  skutecznej realizacji programu reformy agrarnej Republiki Tadżykistanu na lata 2012-2020. Wraz z partnerami rozwoju utworzono w celu realizacji "Programu na rzecz reformy agrarnej Republiki Tadżykistanu na lata 2012-2020" 6 grup roboczych, np. reforma agrarna, reforma gruntowa, reforma sektora wodnego, rozwój nowego mechanizmu na rzecz finansowania sektora rolnego, system zarządzania rolnictwem oraz grupy na rzecz wypracowania programu socjalnego dla obszarów wiejskich. Na początku 2014r. rozpoczęto przy wsparciu przedstawicieli Niemieckiej Społeczności na rzecz Współpracy Międzynarodowej (GIZ) projekt pod nazwą "Ramowe warunki i finansowanie rozwoju sektora prywatnego w Tadżykistanie". Przy wcielaniu w życie tegoż projektu uczestniczyli ministrowie i urzędy Republiki. Sektor agrarny został włączony w implementację komponentów projektu w celu sporządzenia matrixu kont socjalnych. Celem projektu było utworzenie »tabeli użytkowania zasobów" dla Tadżykistanu. Praca ta służy jako instrument do wyrównywania obliczeń produktu krajowego brutto według metody produkcyjno-wydatkowej. Ponadto zaistniała potrzeba klasyfikacji produkcji i zużycia według form działalności gospodarczej, jak również rodzajów produktów (usług).

Rolnictwo, hodowla bydła, przetwórstwo mleczne. Możliwości współpracy

  Ponad 33.000 hektarów gruntów, które użytkowane były wcześniej do upraw rolnych jest obecnie na skutek zmian klimatu wyłączonych z użytkowania. Tadżykistan ma potencjał włączenia 800.000 hektarów gruntów do produkcji rolnej. Przy 300 słonecznych dniach w roku kraj mógłby pokrywać nie tylko własne, krajowe zapotrzebowaniebna żywność,  ale też stać się dostawcą regionalnych produktów rolnych. Przystosowanie gruntów wymaga jednak dużych nakładów finansowych, a ponadto zastosowania najnowszej techniki i know-how. W połączeniu z energią słoneczną i nowoczesnymi pompami można by ponownie nawodnić 800.000 hektarów ziemi. To wystarczy, by zagwarantować długofalowe zaopatrzenie w żywność, a tym samym zastąpić import. Bydło łaciate i holsztyńskie krowy z Bawarii i Szlezwig-Holstein uchodzą w Tadżykistanie za wyjątkowo wydajne i dochodowe rasy zwierząt. Z nielicznych projektów eksperymentalnych w ostatnich latach powstały w międzyczasie duże gospodarstwa rolne, które wykorzystują zalety tych ras i pozytywnie wpływają na ceny produktów mleczarskich. W dalszym ciągu istnieje zapotrzebowanie sektora prywatnego na pozyskanie i włączenie dorosłego bydła z Niemiec. Utworzenie wspólnych przedsięwzięć byłoby z korzyścią dla całego regionu. Tadżykistan uprawia rocznie pół miliona ton bawełny. Zaledwie 15 % z niej jest tam przetwarzona. Uszlachetnienie bawełny oraz utworzenie wspólnych zakładów włókienniczych byłoby z całą pewnością kolejnym polem do współpracy Tadżykistanu z Niemcami, Polską i innymi krajami europejskimi.